نوع داده در پایتون
مقدمات
نوع داده (Data Type) یکی از مهمترین مفاهیم در برنامهنویسی است. متغیرها میتوانند انواع مختلفی داشته باشند. مثلا متغیری که سن یک شخص را ذخیره میکند از نوع عددی و متغیری که نام و نام خانوادگی او ذخیره میکند از نوع متنی است.
پایتون نوعهای داده مختلفی دارد که در جدول زیر دستهبندی شدهاند.
|
دستهبندی |
نوع |
|
متنی |
str |
|
عددی |
int, float, complex |
|
دنبالهای |
list, tuple, range |
|
نگاشت |
dict |
|
مجموعه |
set, frozenset |
|
بولین |
bool |
|
باینری |
bytes, bytearray, memoryview |
|
None |
NoneType |
برای مشخص کردن نوع یک متغیر از تابع type استفاده میکنیم.
در ادامه با بعضی از انواع داده به شکل خلاصه آشنا خواهیم شد. البته نوعهای پرکاربردتر در مقالات جداگانه بررسی میشوند.
رشته (string)
رشتهها در پایتون دنباله پیوستهای از کاراکترها هستند که با کوتیشن (‘) یا دوکوتیشن (“) مشخص میشوند. رشتهها برای ذخیره کردن دادههای متنی به کار میروند. از کلمات کوتاه مانند نام و نام خانوادگی تا جملات و پاراگراف.
کاراکتر اول یک رشته اندیس صفر آن رشته است. مثلا در رشته a = “salam”، دستور a[0] برابر با s است. همچنین با علامت : میتوان به یک تکه از رشته دسترسی داشت.
مثال:
a = 'Hello World!'
print (a) # همه رشته را چاپ میکند
print (a[0]) # اولین کاراکتر را چاپ میکند
print (a[2:5]) # کاراکترهای سوم، چهارم و پنجم را چاپ میکند
print (a[2:]) # از کاراکتر سوم تا آخر را چاپ میکند
print (a * 2) # رشته را دوبار پشت سر هم چاپ میکند
print (a + "TEST") # رشته را به رشته جدید میچسباند و چاپ میکند
نتیجه دستور های بالا به ترتیب به این صورت خواهد بود:
Hello World!
H
llo
llo World!
Hello World!Hello World!
Hello World!TESTلیست (list):
لیستها مشابه با آرایهها در زبانهای برنامهنویسی دیگر هستند. یک لیست با کاراکتر براکت [] ساخته میشود و آیتمهای مختلف آن با کاما (,) از هم جدا میشوند.
مثال:
list1 = [1, 2, 3]
list2 = [‘salam’, ‘hello’]
list3 = [1, ‘salam’, 3.14, 100]
list4 = [[1, 2], [‘s’, ‘a’, ‘l’, ‘a’, ‘m’]]مثال اول لیستی با طول 3 (3 عضو) و شامل عدد است.
لیست دوم یک لیست با طول 2 و شامل دو عضو از نوع رشته است.
طول لیست سوم 4 است و شامل عدد صحیح (int)، عدد اعشاری (float) و رشته (string) است.
مثال چهارم یک لیست با طول 2 است که هر عضو خودش یک لیست است.
اندیس اعضای لیست از صفر شروع میشود. همچنین اندیس 1- به عضو آخر لیست اشاره میکند. با علامت + میتوان دو لیست را به هم اضافه کرد.
در مثال قبل:
print(list1[0])
print(list1[-1])
print(list1 + list2)
print(list3[1:3])
print(list4[1][2])خروجی:
1
3
[1, 2, 3, ‘salam’, ‘hello’]
[‘salam’, 3.14]
‘l’مقادیر لیست را با دستوری مانند list1[i] = new_value میتوان تغییر داد.
مثال:
list1[0] = 4
print(list1)خروجی:
[4, 2, 3]در همین مثال با دستور append میتوان به انتهای یک لیست مقدار اضافه کرد.
مثال:
list1.append(5)
print(list1)
[4, 2, 3, 5]
چندتایی (tuple):
چندتایی نیز مشابه با لیست یک دنباله از دادههاست با این تفاوت که با پرانتز () ساخته میشود و بعد از ساخته شدن قابل تغییر نیست.
مثال:
a = (5, 2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1)
print(a[0])
print(a[1:6])
print(a[-1,1])
print(a[2:])
print(a+a)
print(a*2)خروجی:
5
(2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4)
(1,5)
(‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1)
(5, 2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1, 5, 2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1)
(5, 2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1, 5, 2, ‘amir’, ‘saeed’, 1, 4, 1)دیکشنری (dict):
دیکشنری یک نوع کلید-مقدار (key-value) است و با آکولاد {} تعریف میشود.
مثال:
product = {“samsung”: 1000, “huawei”: 850}
print(product[“huawei”])خروجی:
850در اینجا product یک دیکشنری است که نام دو برند تلفن همراه و قیمت آنها را ذخیره کرده است. در این مثال کلیدها از جنس رشته (string) و مقدارها عدد صحیح (int) هستند. اصلا نیازی نیست همه کلیدها از یک نوع باشند. همینطور مقادیر.
مثال:
a = {1: ‘salam’, ‘two’: [1, 2, 3]}
print(a[1])
print(a[‘two’])خروجی:
‘salam’
[1, 2, 3]رشته، لیست، چندتایی و دیکشنری از مهمترین انواع داده در پایتون هستند و توانایی کار کردن با آنها برای انجام پروژهها بسیار مهم است.